Een Kijkje Bij De Douane

Het is tijdens het Mega Trucks Festival in de Brabanthallen ’s-Hertogenbosch afgelopen december, dat ik kennismaakte met de mensen van de Douane. Zij gaven naast de Politie en de Koninklijke Marechaussee een kijkje in hun wereld. Ik vond dat best indrukwekkend en mijn nieuwsgierigheid was getriggerd. Ik wilde graag meer weten, want veelal hoor je grote verhalen van de chauffeurs. Dus ik ‘vatte de koe bij de horens’ en nam contact op. Voor ik het goed en wel wist, ontving ik een bevestigingsmail en was ik welkom bij de Douane. Vanwege veiligheidsnormen kan ik niet alles tot in de details benoemen, maar daarvoor hebben jullie vast begrip.

Over de Douane
Al in de 16de eeuw controleerde de eerste versie van wat nu de Douane is, goederen aan de grenzen van wat later Nederland zou gaan heten. Met een geschiedenis van ruim 400 jaar zijn zij één van de oudste rijksdiensten van ons land. Er komen steeds meer spullen de grens over, onder andere door Brexit en meer online aankopen. De Europese Unie stelt steeds meer eisen aan hun werk. De regels veranderen continue: bedrijven moeten vaker, eerder en uitgebreider aangifte doen. Daardoor dient de Douane meer aangiftes te verwerken. Ook krijgen ze een steeds grotere rol bij het bestrijden van ondermijnende criminaliteit. 

Welkom
Het was een stukje rijden, maar aangekomen op de locatie stond alles al klaar. Ik meld mij en voor ik het weet, heb ik een heerlijke kop koffie in mijn handen. Altijd goed! Ik word vriendelijk ontvangen door de mensen die er zijn en we raken al snel in gesprek. Ik zie medewerkers in verschillende uniformen. Als ik er naar vraag, wordt mij uitgelegd dat ieder team een eigen uniform heeft. Maar dat het bovenal ook gewoon mensen zijn, met passie voor hun vak!

Bij de Douane werken is natuurlijk een vak apart. Ze doen veel meer dan voor de buitenwereld bekend is, zoals de controles op luchthaven Schiphol. Ook de vracht die via het water Nederland binnenkomt, moet gecontroleerd worden. En het is uiteraard ondoenlijk om iedere container te openen, leeg te halen om zo te controleren. Daar zijn dus scanners voor ontworpen en op de locatie waar ik vandaag ben, staan er twee die ze landelijk kunnen inzetten. Eén staat er al helemaal klaar voor mij, zodat ik deze van binnen en van buiten kan bekijken.
 

Ogen en oren tekort
Hun Volvo ziet er anders uit dan de gemiddelde vrachtwagen, hier zijn heel wat aanpassingen aan gedaan. Als ik er naar vraag, wordt mij verteld dat deze speciaal gebouwd is. Om te voorkomen dat mensen met straling in aanraking komen, zit er een grote hoeveelheid lood in. Dat weegt al zo’n 30 ton. Deze scanwagen wordt veel ingezet in de haven. In mijn hoofd zie ik het voor mij hoe de vrachtwagens langs de scanwagen rijden. Maar toch is het anders! Want de medewerkers van de Douane rijden zelf langs de container en truck. Zo zijn zij te allen tijde verantwoordelijk en niet de chauffeur. Overal zitten sensoren, zeg maar ‘stokjes’, die verbonden zijn met het systeem. Het is een soort grens, als ze worden geraakt, stopt alles direct. Alles is extra goed verlicht en er zitten heel wat camera’s op. Er kan dus eigenlijk niets aan het kritische oog van de medewerkers voorbij gaan. 

Binnen krijg ik een indrukwekkende uitleg over de scan. Mij wordt gevraagd of ik kan zien wat het is? Nou, helaas, ik zie van alles, maar dit toch even niet. Daarom snap ik ook goed dat ze hier met twee personen zitten, want vier ogen zien meer dan twee. Zelfs nadat het aan mij is uitgelegd, ik mij goed focus, is het voor deze leek nog heel moeilijk. Je moet het maar kunnen, maar mij wordt verteld dat ervaring vanzelf komt.
 

Wachten 
Ik vind het aangenaam om te horen dat de medewerkers veel respect hebben voor de chauffeurs. Zij snappen als geen ander, dat stilstaan geld kost. Ze werken dus zo snel, als ze kunnen. Soms is de wachttijd 10 minuten, maar soms ook langer. Dat vinden zij ook vervelend. “Wij bepalen niet wie er eerst is, of wie er het laatste is. Daar zijn de medewerkers van de OSODT (Onbekende Sub- en Objecten Douane Toezicht) voor. Het zijn dus niet de medewerkers van de scan, die dat beslissen.”

Diesel in het bloed
In het transport hebben we het altijd over ‘diesel in het bloed’. Maar kun je ook zoiets zeggen als ‘Douane in het bloed’, vraag ik mij af? Beseffend dat je hier eigenlijk ook in het transport werkt. “Het is gewoon een mooi beroep. Je bent met van alles bezig, niet alleen goederen, maar ook met mensen. Soms vraagt het ‘engelengeduld’, hol je het ene moment de benen onder het lijf vandaan, sta je het andere moment noodgedwongen stil”. 
 

Spreekt een chauffeur graag over zijn/haar eerste speciale rit, zo blijven bij de Douane medewerkers ook hun eerste ‘vangst’ bij. Ze vertellen daar vol trots over, wat ik maar al te goed begrijp!  

Kom ook kennismaken
Ik ben een prachtige ervaring rijker. Heb veel gevraagd en uitgebreid antwoord gekregen. Ik besef mij maar al tegoed, dat zonder hen er veel ‘rommel’ binnenkomt. Wat we eigenlijk niet weten en al helemaal niet moeten hebben. Ik wil dan ook de lieve mensen van het Team Douane waar ik te gast was, hartelijk bedanken. Voor de gastvrijheid en gezelligheid, ik vond het super om te mogen meemaken!
 

En weet je wat leuk is? Zij plannen dit jaar ook aanwezig te zijn op het Mega Trucks Festival, op zaterdag 6 en zondag 7 december 2025 in de Brabanthallen ’s-Hertogenbosch. Ga dan eens bij hen langs, schud hun de hand en vraag hen de oren van het hoofd. Ze zullen je met veel enthousiasme te woord staan.

Jantine